Jakie są próby złota, co oznaczają?

Planujesz zakup biżuterii, ale nie wiesz jakie są próby złota i co oznaczają? Jesteś w dobrym miejscu. W tym artykule wyjaśnimy, która próba jest najlepsza do wykonania biżuterii oraz postaramy się wytłumaczyć, dlaczego złoto 333 ciemnieje. Dlatego jeśli planujesz zakup na lata, koniecznie zapoznaj się z treścią i wybierz odpowiednią ozdobę, która spełni Twoje oczekiwania.

Co oznaczają próby złota?

Każdy wyrób jubilerski musi być oznaczony przed dopuszczeniem do sprzedaży. Wybita próba złota określa zawartość złota czystego w danym produkcie. Dla przykładu wyrób z numerem 585 posiada 58,5% czystego złota, a znak 333 określa zawartość czystego kruszca na poziomie 33,3%. Resztę stopu złota stanowią dodatki, dzięki którym można uzyskać m.in. różne kolory metalu szlachetnego. Muszą być one wybite na biżuterii przez złotnika lub Urząd Probierczy. Dodatkowo każdy jubiler powinien obok wybitnej próby umieszczać osobisty logotyp. Urząd Probierczy kontroluje jakość stopu, a wybite oznaczenia informują nas o ilości złota w wyrobie oraz kto wykonał daną biżuterię. Ułatwia to określenie zawartości czystego złota, a nabite znaki można zobaczyć pod lupą lub „gołym okiem” na tyle biżuterii. Rzeczywista próba złota ma wpływ na jakość biżuterii oraz wpływa na ogólną wartość masy czystego złota w wyrobie. Dlatego próby złota przekładają się na finalną cenę produktu. Złoto próby wyższej nie będzie ciemnieć, dlatego poleca się wybór biżuterii wykonanej ze złota 585 oraz 750. Jeśli się zastanawiasz jaka próba złota jest najlepsza, to odpowiedź na to pytanie jest subiektywna. Próba 585, która ma znaczną zawartość złota w biżuterii oraz dodatków utwardzających będzie wytrzymała i nie będzie ciemnieć. Zaś 750 zawierająca 75% czystego złota w biżuterii będzie miała piękny intensywny kolor, ale będzie mniej odporna na zarysowania. Jest to miękkie złoto w biżuterii z którego najlepiej wykonywać kolczyki lub zawieszki. Nie zaleca się kupowania pierścionków.

Podstawowe próby złota – jakie są?

Do produkcji biżuterii używane są wybrane rodzaje próby złota. Część z nich jest charakterystyczna dla danego regionu lub okresu powstania biżuterii. Oto spis prezentujący jakie są najpopularniejsze próby złota w wyrobach jubilerskich.

• Wysoka próba 750 – 18-karatowe złoto. Zawartość czystego złota jest na poziomie 75% i może występować w wielu kolorach (żółtych, białym i różowym). Ze względu na wysoką zawartość czystego kruszca wyroby te są stosunkowo miękkie, ale nie zmieniają koloru i utrzymują swój blask. Dla przykładu białe złoto próby wyższej często wybierane jest do wykonania kolczyków z diamentami lub zawieszek z innymi kamieniami w wysokiej cenie.
• Próba 585 – złoto 14-karatowe. W takim stopie znajduje się 58,5% czystego złota. Domieszki dodawane do stopu mają wpływ na finalny kolor biżuterii oraz na ogólną twardość i wytrzymałość. Podczas noszenia nie ciemnieje, dzięki czemu ta próba złota uchodzi za kruszec wysokiej jakości.
• Niższa próba 333 – inaczej 8-karatowe, często wybierane ze względu na niższą cenę wyrobu. Dlaczego złoto 333 ciemnieje? To proste! Taka próba zawiera tylko 33,3% czystego złota, a resztę stanowią domieszki, które w kontakcie z kosmetykami, perfumami oraz tlenem zmieniają kolor. Zaletą biżuterii o niższej próbie jest niższa cena oraz stosunkowo wysoka odporność na zarysowania. Udaje się to osiągnąć dzięki małej zawartości czystego metalu.

Obliczanie próby złota

Chcąc obliczyć próbę należy podzielić ilość czystego złota w stopie przez całkowitą masę wyrobu, następnie należy pomnożyć wynik przez 100. Jeśli chcemy uzyskać wynik w systemie karatowym należy podzielić przez 24.

Używana biżuteria próby może mieć takie jak: 500 (50%, czyli w 1 g wyrobu, 0,5 grama czystego złota) lub 375 (37,5% kruszcu). Im większa próba, tym większa zawartość złota w stopie.

Polskie cechy probiercze – oznaczenie próby złota

Chcąc określić zawartość czystego kruszcu, należy odnaleźć cechę probierczą – oznaczenie zawartości złota w produkcie. W Polsce symbolizuje ją głowa rycerza. Litery oznaczają dany Urząd Probierczy, który dopuścił wyrób do obrotu, zaś zawartość złota określa liczba. Poniżej przedstawiamy probiercze oznaczenia dla siedmiu prób złota.

	Karaty	Zawartość czystego złota	Cecha probiercza
Próba 999	24-karatowe	99,9 %
Złoto próby 960	23-karatowe	96%
Próba złota 750	18-karatowe	75%
Złoto 585	14- karatowe	58,5%
Próba 500	12-karatowe	50%
Złoto 375	9-karatowe	37,5%
Próba złota 333	8-karatowe	33,3%

Jaką próbę złota wybrać?

Biżuteria złota musi być odporna na wszelkie ślady czasu oraz powinna nie zmieniać koloru podczas noszenia. A jak wiemy – złoto złotu nierówne. Biorąc pod uwagę trwałość oraz jakość najlepsza próba do codziennego noszenia to 585. Taka próba złota stosowana w biżuterii będzie stosunkowo odporna na zarysowania i nie będzie zmieniać koloru. Dlatego warto w wyborze postawić na złoto 14 k. Jaka to próba na tle innych stopów? W porównaniu z tańszą próbą 333, 585 nie będzie ciemnieć w kontakcie z wodą, kosmetykami oraz perfumami. W biżuterii wyższa próba oznacza lepszą jakość. Jednak szlachetna próba 750 będzie lepiej sprawdzać się w przypadku kolczyków i zawieszek. Do wyrabiania pierścionków lub złotych obrączek najlepsza będzie próba 585. Ten rodzaj metalu szlachetnego najlepiej sprawdzi się do codziennego noszenia.

Ile karatów ma “czyste złoto”?

Czyste złoto ma 24-karaty i mówi się, że jest to próba 999. Nie występuje w formie biżuterii, ponieważ jest za miękkie i nieodporne na zarysowania. Jest to najwyższa próba, jaką można otrzymać. Zawiera 99,9% czystego kruszcu i występuje najczęściej w postaci sztabek inwestycyjnych (złoto inwestycyjne). Nie jest ono używane w jubilerstwie – nie wykonuje się z niego ozdób. Korzysta się z niego do tworzenia sztabek, stopów lub w pozłotnictwie do pokrywania innego metalu. Biżuteria wykonana z srebra lub mosiądzu pokrywana jest cienką złotą warstwą.

Jakie są próby białego złota i różowego?

W wyrobie najczęściej mają one takie same wartości jak żółte złoto. W Polsce najczęściej wykonuję się biżuterię próby złota 585, 750 lub 333. Złoto 24-karatowe jest żółte. To dzięki dodatkom (ligurą) możemy uzyskać inny kolor złota: biały, różowy, zielony, a nawet niebieski. Domieszki w złocie poza odcieniem zapewniają też twardość i wytrzymałość na zarysowania. Różowe złoto i białe często wykorzystywane jest do wykonywania biżuterii z diamentami. Odcienie te pięknie wydobywają blask kamieni.

Jak sprawdzić złoto bez próby?

Jeśli chcesz sprawdzić próbę bez wybitej cechy probierczej to musisz się udać do najbliższego złotnika. Badanie próby złota odbywa się na specjalnym kamieniu probierczym lub specjalistycznym sprzęcie. Niezależnie czy są to stare obrączki ślubne czy inne wyroby złotej biżuterii, rzeczoznawcza na miejscu będzie w stanie określić zawartość złota w biżuterii. Próba złota definiuje jakość oraz cenę, dlatego jest to ważny etap wyceny wyrobu.